TRÍ TUỆ CẢM XÚC: ĐIỀU GÌ PHÂN BIỆT GIỮA LÃNH ĐẠO XUẤT SẮC VÀ LÃNH ĐẠO TRUNG BÌNH?

Ngày đăng: 5/23/2023 / Danh mục: CEM PARTNER Blog

Trí tuệ cảm xúc là khả năng nhận ra và kiểm soát cảm xúc của bản thân và người khác để dẫn dắt suy nghĩ và hành vi.

Trí tuệ cảm xúc có quan hệ rất mạnh mẽ đến khả năng đạt mục đích cuối cùng của một lãnh đạo. Nghiên cứu cho thấy, ở mọi cấp bậc trong tổ chức, EQ đều quan trọng hơn IQ. Nhưng ở cấp lãnh đạo cấp cao nhất, EQ quyết định đến 90% sự khác biệt giữa người xuất sắc và trung bình.

Đây là 5 thành phần tạo nên trí tuệ cảm xúc:

1. Ý THỨC VỀ BẢN THÂN (Self–awareness): HIỂU BẢN THÂN VÀ SỰ TÁC ĐỘNG CỦA MÌNH ĐẾN NGƯỜI KHÁC

Họ nhận thức về bản thân một cách thực tế:

Ví dụ nếu bạn là người hay trễ hẹn bạn biết mình phải lập kế hoạch tốt hơn và làm sớm hơn người khác. Hoặc bạn hiểu rằng mình không hoàn thiện, nên bạn sẵn sàng nghe góp ý của người khác.

Thừa nhận những điểm yếu và thất bại của mình rồi có khả năng pha trò về nó, đả kích về nó một cách hài hước.

Tự tin:

Hiểu bản thân nhưng không thái quá, biết dùng sức mạnh của mình nhưng cũng không ngại dựa vào sự giúp đỡ của người khác. Một người lãnh đạo nhìn rõ bản thân thì cũng có khả năng nhìn rõ công ty của mình. Ý thức về bản thân thường là thứ khá dễ bị đánh giá sai và bỏ qua. Ví dụ bạn có thể nghĩ một người thừa nhận các điểm yếu của anh ta có vẻ là một người không đủ cứng rắn để lãnh đạo. Trong khi trên thực tế, điều ngược lại với nhận định đó lại thường xuyên đúng.

2. KHẢ NĂNG TỰ ĐIỀU CHỈNH (Self–regulation): KHẢ NĂNG KIỂM SOÁT HOẶC ĐIỀU HƯỚNG CÁC RẮC RỐI, XUNG ĐỘT HAY TÂM TRẠNG

Nghĩ thấu đáo: nghĩ trước khi hành động

Thoải mái với sự mơ hồ

Nói là làm

Cởi mở để thay đổi

Lãnh đạo có yếu tố này sẽ tạo nên một môi trường công bằng và tin cậy, ít chính trị và kèn cựa lẫn nhau trong tổ chức. Nhờ vậy, họ thu hút nhân tài tốt hơn, đạt hiệu suất công ty cao và dễ dàng “tiễn” những hành vi kém ra lề đường.

3. CÓ ĐỘNG LỰC (Motivation)

Dù có thể không có đủ 5 thành phần của trí tuệ cảm xúc, thì một lãnh đạo xuất sắc lại luôn có yếu tố này.

Đam mê công việc: không phải tiền mà là nhiệt huyết với việc họ làm

Chuẩn cao: liên tục nâng cao tiêu chuẩn và đưa yêu cầu cao về hiệu suất

Cam kết và lạc quan: kể cả trước thời khắc khó khăn

Người đặt tiêu chuẩn cho bản thân cao, sẽ đặt tiêu chuẩn cho công việc của công ty cao. Và người có động lực luôn làm nó ở mức xuất sắc. Điều hay ho, “có động lực” là một thứ dễ lây lan trong công ty, khiến người khác cũng trở nên có động lực khi làm việc với họ.

4. ĐỒNG CẢM (Empathy): KHẢ NĂNG HIỂU ĐƯỢC CẢM XÚC CỦA NGƯỜI KHÁC, KỸ NĂNG ĐỐI XỬ VỚI NGƯỜI KHÁC THEO PHẢN ỨNG CẢM XÚC CỦA HỌ

Người đồng cảm phân biệt được ranh giới giữa những điều được nói và điều người nói muốn bày tỏ

Họ có khả năng hiểu người khác thực sự muốn nói gì và hiểu điều gì diễn ra dù không được nói rõ ra.

Có kỹ năng đa dạng với nhiều nhóm người khác nhau:

Đồng cảm không phải là sự cố gắng vỗ về và làm hài lòng tất cả mọi người, nhưng nó có nghĩa là họ xem xét đến cảm giác của người khác khi đưa ra quyết định.

Họ giỏi về dịch vụ khách hàng

Đồng cảm ngày càng quan trọng bởi 3 lý do: làm việc nhóm ngày càng cần thiết, sự toàn cầu hóa khiến môi trường làm việc đa văn hóa; và sự cần thiết của việc thu hút, giữ nhân tài.

5. KỸ NĂNG XÃ HỘI (Social skills): KHẢ NĂNG XÂY DỰNG MỐI QUAN HỆ VÀ MẠNG LƯỚI

Không chỉ là sự thân thiện mà còn là sự thân thiện với một mục đích.

Người có kỹ năng xã hội tốt giỏi xây dựng và dẫn dắt đội ngũ:

Đó là khả năng đồng cảm ở môi trường công việc

Là người có khả năng thuyết phục tài ba:

Vì họ ý thức tốt về bản thân và tác động của bản thân với người khác, họ có khả năng tự điều chỉnh và biết đồng cảm.

Là người cộng tác xuất sắc:

Nhiệt huyết trong việc phối hợp công việc tới người khác, động lực của họ khiến họ luôn tìm tòi giải pháp.

-------------------

Bạn có thể gặp một người mạnh ở điểm nào đó nhưng lại thiếu một yếu tố khác trong 5 thành phần này.

Câu hỏi đặt ra là, trí tuệ cảm xúc là tốt chất hay có thể học?

Thật may, khoa học chỉ ra, trí tuệ cảm xúc có thể học. Dĩ nhiên nó đòi hỏi sự cam kết và nỗ lực. Nhưng lợi ích của nó lại lớn hơn nhiều điều bạn phải trả. Trong thời đại ngày nay, trí tuệ cảm xúc không còn là điều có thì hay mà là điều cần phải có cho một lãnh đạo.

Bạn có những điều nào trong 5 điều trên, hoặc màu nào trong 5 màu của hình ảnh trên đây?

Nguồn: By Psychologist Daniel Goleman - Chuyên gia Nguyễn Dương, CCXP.

Chuyên gia Nguyễn Dương, CCXP

Thành viên hội đồng Huấn luyện viên Forbes Global
Chuyên gia trải nghiệm khách hàng và chiến lược.
Nhà sáng lập CEMPARTNER
Nguyên Giám đốc Quốc gia Singtel Việt Nam
Nguyên Giám đốc phát triển Singtel Việt Nam
Nguyên PGĐ chiến lược khách hàng Viettel mobile
Nguyên Giám đốc quan hệ khách hàng iBasis Inc (USA)
Thạc sỹ về quản lý quốc tế, Đại học Capilano, Vancouver, Canada 2004 - 2006
Cử Nhân Kinh tế và MBA, Đại học Kinh Tế Quốc Dân, Hà nội. 1994 - 1998 và 2000 - 2001